Historia
KL Auschwitz-Birkenau
Obóz Auschwitz stał się dla świata symbolem terroru, ludobójstwa i Szoa. Utworzony został przez Niemców w połowie 1940 r. na przedmieściach Oświęcimia, włączonego przez nazistów do Trzeciej Rzeszy.
Bezpośrednim powodem utworzenia obozu była powiększająca się liczba aresztowanych masowo Polaków i przepełnienie istniejących więzień. Pierwszy transport Polaków dotarł do KL Auschwitz 14 czerwca 1940 r. z więzienia w Tarnowie. Początkowo miał to być kolejny z obozów koncentracyjnych, tworzonych przez nazistów już od początku lat trzydziestych. Funkcję tę Auschwitz spełniał przez cały okres swego istnienia, także gdy - od 1942 r. - stał się równocześnie jednym z ośrodków „Endlösung der Judenfrage” (ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej) - nazistowskiego planu wymordowania Żydów zamieszkujących okupowane przez III Rzeszę tereny.
APEL
Budujmy pamięć! Przekazujmy posiadane dokumenty i obiekty historyczne Miejscu Pamięci!
Pamięć nie jest dana raz na zawsze. W chwili, gdy odchodzą ostatni naoczni świadkowie i ocalali, musimy wspólnie starać się ją budować na tym co nam pozostaje: relacjach byłych więźniów i autentycznych przedmiotach związanych z KL Auschwitz. Każdy obiekt może mieć swoje olbrzymie znaczenie i powinien odnaleźć swoje miejsce w zbiorach Miejsca Pamięci. Tu będą chronione, konserwowane, badane, eksponowane. Tu jest ich miejsce.
ELŻBIETA CAJZER — DZIAŁ ZBIORÓW
BIURO INFORMACJI O BYŁYCH WIĘŹNIACH
BAZA DANYCH CZĘŚCIOWO ZACHOWANYCH INFORMACJI O WIĘŹNIACH KL AUSCHWITZ
Lekcje on-line
Wizyta w autentycznym Miejscu Pamięci jest unikatowym doświadczeniem edukacyjnym. Jednak osoby, które nie mogą odwiedzić byłego obozu Auschwitz, mają możliwość zapoznania się z jego historią dzięki edukacji prowadzonej przez Internet. Na naszej stronie dostępne są następujące lekcje:
- Auschwitz – obóz koncentracyjny i zagłady
- Pierwsze transporty Polaków do Auschwitz
- Deportacje Żydów z Węgier do Auschwitz
- Romowie w Auschwitz
- Z Powstańczej Warszawy do Auschwitz
- Sonderkommando
- Ruch oporu w KL Auschwitz
- Ucieczki z KL Auschwitz
- Ewakuacja i wyzwolenie KL Auschwitz
- Lekcja przygotowującą do zwiedzania Miejsca Pamięci Auschwitz
Zagłada
Obóz koncentracyjny Auschwitz (1940-1945) jeden z czterech hitlerowskich obozów koncentracyjnych założonych na okupowanych ziemiach polskich (oprócz tego obozu powstały obozy koncentracyjne na Majdanku, w Warszawie i Płaszowie) wchodzących w skład przedwojennego terytorium państwa polskiego, był największym hitlerowskim obozem koncentracyjnym, czyli miejscem stopniowego wyniszczania więźniów i równocześnie największym ośrodkiem natychmiastowej, bezpośredniej zagłady Żydów.
Żydzi
Do początku 1942 r. naziści deportowali do KL Auschwitz wyłącznie Żydów przywożonych w stosunkowo niedużej liczbie razem z więźniami nie-żydowskimi, głównie Polakami, którzy stanowili do połowy 1942 r. większość stanu liczbowego obozu.
Polacy
Podstawowym celem polityki niemieckiej na obszarze okupowanej Polski po zlikwidowaniu polskiego państwa i jego instytucji była eksploatacja zasobów materialnych, siły roboczej oraz usuwanie z jej terenu miejscowej ludności – Polaków i członków mniejszości narodowych. Odbywało się to poprzez ich wysiedlenie i systematyczną eksterminację. Ziemie polskie miały być całkowicie zgermanizowane przez zasiedlenie Niemcami opustoszałych terenów.
Pierwszy transport Polaków, więźniów politycznych, skierowany przez Niemców z więzienia w Tanowie, dotarł do obozu Auschwitz 14 czerwca 1940 r. Dlatego też Sejm RP ustanowił dzień 14 czerwca Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady.
Liczba ofiar
Obóz koncentracyjny Auschwitz został zorganizowany dla Polaków i oni też byli pierwszymi jego więźniami politycznymi. W wyniku ciągłego napływu nowych transportów systematycznie wzrastała liczebność więźniów. W 1940 r. osadzono w obozie blisko 8 tys. ludzi. Byli to prawie wyłącznie Polacy. Oprócz nich znalazła się w obozie niewielka liczba Żydów oraz Niemców. Niemcy pełnili w tym czasie z reguły funkcje w nadzorze obozowym jako kapowie i blokowi.