<
 
 
 
 
×
>
You are viewing an archived web page, collected at the request of United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) using Archive-It. This page was captured on 05:36:30 Jul 01, 2022, and is part of the UNESCO collection. The information on this web page may be out of date. See All versions of this archived page.
Loading media information hide

Building peace in the minds of men and women

Fe'au e fa'atatau i le COVID-19 mai le UNESCO, WHO ma le British High Commission i Apia

Audios available in Samoan, Hindi, and iTaukei

© Clarisse Razaiarimanana
© Clarisse Razaiarimanana

 

O le faasalalau o tala lē sa’o ma tala tau faasese e uiga I le COVID-19 o se faatupu popolega tele lea i le lalolagi atoa. E tāua ai le faamalosia o le a’oa’oina malamalama o tagata tusitala/fainusipepa ae maise lava i atunuu tau atina’e e faigatā ona maua gofie ai ni faamatalaga faamaonia . O le ala lea ua faamalosia ai le tutū faatasi a le UNESCO ma le WHO e fo’ia faafitauli o loo feagai  ma tagata tusitala/fainusipepa i totonu o lotoifale o nei atunuu,  ina ia momoli atu ni tala sa’o tau soifua maloloina ma faamalepe tala tau  faasesē e uiga i le COVID-19 ma tui puipuia. O tagata agavaa o le WHO ua latou tuu faatasia ni fe’au pupuu fa’aalaleo. O le a mauaina lea i gagana faapitoa e ono a le UN atoa ai ma gagana faatagatanuu ma gagana faa- lotoifale mai Aferika, Amerika i Saute ma Asia Saute-sasa’e.

O fe’au fa’aalaleo e mafai ona maua fua ma faasalalau atu i tagata lautele, tagata ta’itoatasi, ma leitio faasalalau i itu e tele o le lalolagi.

Faamolemole faasalalau ma faasoa nei fe’au ua mae’a ona saunia mo faasalalauga.

A iai ni fesili faafesootai mai: m.lourenco@unesco.org

 

Fe'au fa'atatau i Tui Puipuia

Fe'au 1:

Fai sou tui puipuia mo le COVID -19

O tui puipuia uma mo le COVD-19 ua mae’a ona su’esu’e ma faata’ita’ia lelei ma e maualuga tele le tulaga o puipuiga tetee atu i le gasegase tigaina poo le maliu mai lenei faama’i. O lea la, fai sou tui puipuia I soo se tui o le a tuuina mai tusa lava pe ua uma ona e maua I lea faama’i. E tāua tele le fai loa o sou tui, aua e te toe faatali. O le auala vave fo’I lea e mafai ai ona atia’e le puipuia o soifua maloloina i totonu o o tatou alaalafaga ma mafai ai ona tatou toe fo’i atu i o tatou olaga sa iai.  

O lenei fe’au ua auina atu ia te oe e le UNESCO, WHO, Radio Polynesia, ma le British High Commission,  Apia.

Gagana Samoa

Hindi

iTaukei

Fe'au 2:

Pe a uma ona faia le tui puipuia.

E ui lava o le tui o le COVID-19 e puipui ai tagata mai le malosi tele o le faama’i poo le oti fo’i, matou te lē o mautinoa pe mafai ona puipui ai oe mai le pesi mai o le faama’i poo le fepasia’i foi o le faamai i isi tagata. O lea ia tausisi pea i le vāvā mamao mai isi tagata ma fai lau pupuni fofoga ae maise i totonu o nofoaga tapunipuni tumutumu, poo nofoaga fo’i e lē lava se ‘ea. Fufulu soo ou lima ma pupuni lou tale ma lau mafatua i lou tuli lima faapi’o. O le faia uma o nei mea e puipuia uma ai tatou.

O lenei fe’au ua auina atu ia te oe e le UNESCO, WHO, Radio Polynesia, ma le British High Commission,  Apia.

Gagana Samoa

Hindi

iTaukei

Fe'au 3:

O Āuga o le Tui e tatau ona nofo uta iai

O le tele o āuga o tui puipuia o le COVID-19 e tutusa lava ma āuga o isi tui puipuia – tigā, poo le fula fo’i o le lima na tui, fiva faamaalili, lelavā ma le ulu tigā. I le tele o taimi o āuga ia e tatau ona iai. Faafesootai ē o le soifua maloloina o loo gafa ma lenei faamai pe a fai e atoa le 24 itula o mu ma tigā pea le tui, poo le faaumiumi o āuga ma’i mo ni aso.

O lenei fe’au ua auina atu ia te oe e le UNESCO, WHO, Radio Polynesia, ma le British High Commission,  Apia.

Gagana Samoa

Hindi

iTaukei

Fe'au fa'atatau i le faaitiitia ma puipuiga mai le COVID-19

Fe'au 1:

KOVITI-19 o se faama’i fou.

O le ‘au saienisi, tagata su’esu’e, ‘au galulue i le soifua maloloina ma isi, o loo galulue faatasi ina ia malamalama atili i le vairasi. Ae peita’i o le faasaienisi e sui ma toe foafoa i lea taimi ma lea taimi. E ui lava la i le fenumia’i o suiga fou, o nei suiga e aoga mo i tatou. O lea, tatala lou mafaufau i suiga fou, faatinoga ma faasinoga fou. Fetuutuunai ou manatu. Faaali lou tu malosi i au filifiliga .

O lenei fe’au ua auina atu ia te oe e le UNESCO, WHO, Radio Polynesia, ma le British High Commission,  Apia.

Gagana Samoa

Hindi

iTaukei

Fe'au 2:

Fe’avea’i Pipisi

O le COVID-19 o le faama’i ua aofia uma ai le lalolagi ma ua suia uma ai o tatou ola, a tatou galuega, ma tatou fesooota’iga ma isi. O se lu’itau. Ae poo fea lava e te nofo ai, poo ai fo’i oe, o tatou uma ta’ito’atasi e mafai ona tatou fesoasoani e momotu filifili o feavea’i pipisi o le COVID-19.

Tautuana e te mulimulita’i i ta’iala faata’oto a lo outou alaalafaga – e tofu lava le atunuu ma  ituaiga fe’avea’i pipisi e patino ia latou ma e iai lava a latou ta’iala ma faatinoga talafeagai mo nei faafitauli.

O lenei fe’au ua auina atu ia te oe e le UNESCO, WHO, Radio Polynesia, ma le British High Commission,  Apia.

Gagana Samoa

Hindi

iTaukei

Fe'au 3:

Pupuni Fofoga

O le pupuni fofoga ‘ie o se mea faigaluega tāua tele e tetee atu ai i le faasalalau o le vairasi, ae maise pe a e lē mautinoa le vā o le 1 le mita mai isi tagata.

Ia e mautinoa lelei e tatau lava ona iai sau oe pupuni fofoga, e tatau ona tolu lau le mafiafia.

Fai lau pupuni fofoga ma ni lave taliga, ma faaeteete aua e te tago i luma o le pupuni fofoga. Tautuana ia ta i aso uma.

O lenei fe’au ua auina atu ia te oe e le UNESCO, WHO, Radio Polynesia, ma le British High Commission,  Apia.

Gagana Samoa

Hindi

iTaukei

Fe'au 4:

Mauaina o e ua pisia i le faama’i

O loo faaauau pea le pepesi o le COVID-19 i le kelope.

E mafai ona e fesoasoani e taofi lenei tulaga i lou nofo to’atasi mo aso e 14 pe afai sa e latalata i seisi ua maua i le vairasi.

O lenei nofo to’atasi e mafai lava ona faia i lou fale ae tatau ona e nofo ese mai tagata o lou aiga. A lē mafai, e tatau ona e alu i seisi nofoaga e te nofo ai na o oe ae momoli atu mea e te mana’omia.

O lenei fe’au ua auina atu ia te oe e le UNESCO, WHO, Radio Polynesia, ma le British High Commission,  Apia.

Gagana Samoa

Hindi

iTaukei

Fe'au 5:

O Ā’oga ma fanau a’oga

A faatusa i tagata matutua, e seasea maua mai ni lipoti o tamaiti ua mama’i, ma o ma’i fo’i e maua ai e lē ni ma’i tigaina tele. E ui lava e lē aafia tele tamaiti, e peisea’ī e to’atele atu tagata latou te fesoota’i iai i aoga ma totonu o nofoaga masani. O loo fai pea su’esu’ega i le aafiaga o tamaiti i le faama’i ina ia malamalama atili ai i feavea’i pipisi i nei tupulaga.

O lenei fe’au ua auina atu ia te oe e le UNESCO, WHO, Radio Polynesia, ma le British High Commission,  Apia.

Gagana Samoa

Hindi

iTaukei

Fe'au 6:

Maketi Mea’ai Faaleaganuu.

O meaola, ae maise ai meaola taavao, o le mafuaaga lea o le 70% o faama’i pipisi i tagata. A faatau ma fasia i totonu o maketi o le a aafia ai tagata faigaluega faapea ma tagata faatau i le fe’avea’i pipisi o faama’i.

A fai sau faatau i se maketi o mea’ai faaleaganuu, alo ese mai i nofoaga o loo fasi ai manu.

O lenei fe’au ua auina atu ia te oe e le UNESCO, WHO, Radio Polynesia, ma le British High Commission,  Apia.

Gagana Samoa

Hindi

iTaukei

Fe'au 7:

Faatasiga a tagata lautele

Soo se filifiliga ina ia faia se faatasiga i le taimi o le faama’i tele o le COVID-19, e tatau ona faalagolago i auala ia faa-saogalemūina ai. Ua faata’oto e le soifua maloloina a le lalolagi, poo le WHO ta’iala i le faatinoina o nei auala ina  ia saogalemū ai ni faatasiga – e amata mai se faatasiga tele e pei o le Olimipeka e oo lava i faatasiga laiti  e pei o aso fanau, faaipoipoga, taaloga lakapi laiti, poo faatasiga a aiga.

O lenei fe’au ua auina atu ia te oe e le UNESCO, WHO, Radio Polynesia, ma le British High Commission,  Apia.

Gagana Samoa

Hindi

iTaukei